Мартинович, Александр Андреевич

Мартинович, Александр Андреевич
Алесь Мартинович
белор. Алесь Марцiновiч
Имя при рождении:

Александр Андреевич Мартинович

Дата рождения:

18 августа 1946(1946-08-18) (66 лет)

Место рождения:

дер. Козловичи, Слуцкий район

Гражданство:

Flag of Belarus.svg Белоруссия

Род деятельности:

прозаик, журналист, литературовед

Годы творчества:

1966 — по настоящее время

Жанр:

рассказ, эссе, очерк

Награды:

Medal of Francis Skorina rib.png

Алесь Мартинович (Александр Андреевич Мартинович), (18 августа, 1946, деревня Козловичи Слуцкого района Минской области, Беларусь) — белорусский писатель, критик, литературовед.

Содержание

Биография

Родился в семьи учителей. Отец Андрей Григорьевич преподавал историю, Мать Евгения Александровна работала в начальных классах. После окончания в 1964 году Новосёлковской средней школы Копыльского района поступил на белорусское отделение филологического факультета Белорусского государственного университета. С третьего курса перевелся на отделение журналистики. В 1968 году окончил уже факультет журналистики БГУ.

По распределению работал заведующим отдела писем и массовой работы дрогичинской районной газеты «Заветы Ільіча». В 1969 году призван в армию. Служил офицером, командиром мотострелкового взвода в Забайкальском военном округе, поблизости от столицы Бурятии города Улан-Удэ. После увольнения в запас работал в редакциях копыльской районной газеты «Слава Працы» и слуцкой районной газеты «Шлях Ільіча».

Около тридцати лет (1972—2001, 2007) работал в газете «Литература и искусство» (белор. «Літарату́ра і маста́цтва») (с 1972 года — корреспондент отдела литературы, с 1981 года — заведующий отдела информации и литературной жизни).

В ноябре 1999 года одновременно начал работать в журнале «Беларуская думка» (1999—2007): редактор отдела литературы и искусства, заместитель главного редактора, первый заместитель главного редактара.

В дальнейшем заместитель главного редактора журналов «Нёман» (2008—2009) и «Маладосць» (2009—2011). С 2011 года заведующий отдела критики журнала «Полымя».

Творчество

Выступать в печати как журналист начал ещё школьником. С 1966 года стал публиковать рецензии, литературно-критические статьи. Выступает под псевдонимом Алесь Мартинович.

Автор более чем 30 книг, в том числе изданий по истории для детей («Святая Евфрасіння» (о Ефросиньи Полоцкой), «Златавуст з Турава» (о Кирилле Туровском), «Сімяён, сын Полоцка» (о Симеоне Полоцком), «Як Гурка ворагаў громіў» (о Иосифе Гурко), сказок («Віця Неслух у краіне Мурашоў»), литературоведческих исследований («Іван Чыгрынаў», «Святло чароўнага ліхтарыка: Выбраныя старонкі гісторыі беларускай дзіцячай літаратуры»).

Вершиной творчества является многотомная история Беларуси в личностях (книги «Зерне да зерня», «Хто мы, адкуль мы…», «У часе прасветленыя твары», «Элегіі забытых дарог» «Сполахі далёкіх зарніц», «Свечка на золкім полі», «Птушкі з пакінутых гнёздаў», «Маладзік над заснежаным шляхам», «Исповедь старых замков», «Рагнеда i Рагнедзічы»), в которых впервые в белорусской литературы через жанр художественно-документальных произведений (эссе, очерк, рассказ) прослежены судьбы более чем 300 именитых соотечественников, а также тех, кто родился в других странах, но связал судьбу с Беларусью.

Выступил составителем книг публицистики «Свабоднае грамадства зблізку» (1984), поэзии «Мы і яны» (1985) и «Слова міру і праўды» (1987), «Памяць: Капыльскі раён: Гісторыка-дакументалньыя хронікі гарадоў і арёнаў Беларусі» (2001), «Адсюль выток, адсюль натхненне…: Шклоўшчына літаратурная: проза, поэзія, публіцыстыка» (2007) и другие.

Литературные премии

  • Лауреат Государственной премии Республики Беларусь (1998)
  • Лауреат литературных премий имени Максима Богдановича, имя Владимира Колесника, «Золотой купидон» (2006, 2007), премии Белорусского союза журналистов «Золотое перо».

Книги Алеся Мартиновича

  • Мастацкі летапіс сучаснасці. — Мн., 1983. — на белорусском языке.
  • Сказаць сваё слова. — Мн., 1989 — на английском, немецком и французском языках.
  • Далучанасць: Літаратурна — крытычныя артыкулы, рэцэнзіі, эсэ. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1990. — 183 с. — на белорусском языке.
  • Пад небам вечнасці: Артыкулы, эсэ. — Мн.: Выдавецтва ЦК КП Беларусі, 1990. — 95 с. — (Бібліятэка часопіса «Маладосць»). — на белорусском языке.
  • Дарога ў запаветнае: Нарысы, артыкулы: для сярэдняга і старэйшага школьнага ўзросту. — Мн.: Юнацтва, 1992. — 159 с., (4) л. іл.: іл. — ISBN 5-7880-0480-2. — на белорусском языке.
  • Ля Каменкі бруістай. — Мн.: Полымя, 1992. — 158 с.: іл. — (Па родным краі). — на белорусском языке.
  • Жыццё прыгожае пражыць… Нарысы пра ганаровых грамадзян Жлобіна. — Жлобін, 1992. — 79 с. — на белорусском языке.
  • Сувязь: Літаратурна — крытычныя артыкулы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 253 с. — ISBN 5-340-01389-8. — на белорусском языке.
  • Шляхам праўды: Выбраныя старонкі беларускай літаратуры ў святле сённяшняга дня: Літаратурна — крытычныя артыкулы: Дапаможнік для настаўніка. — Мн.: Народная асвета, 1994. — 288 с. — ISBN 985-03-0105-8. — на белорусском языке.
  • Віця Неслух у краіне мурашоў: Апавяданні, казкі/ Мастак Л.Мележ. — Мн.: Юнацтва, 1995. — 80 с. (совместно с Татьяной Мушинской). — ISBN 985-05-0039-5. — на белорусском языке.
  • Дзе ж ты, храм праўды? Літаратурна — крытычныя артыкулы, эсэ. Для сярэдняга і старэйшага школьнага ўзросту. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1996. — 398 с. — ISBN 985-02-0264-5. — на белорусском языке.
  • Зерне да зерня: гісторыя ў асобах: эсэ, нарысы. Для сярэдняга і старэйшага школьнага ўзросту/ Мастак В. В. Дударанка — Мн.: Юнацтва, 1996. — 366 с. іл. — ISBN 985-05-0153-7. — на белорусском языке.
  • Хто мы, адкуль мы…: Гістарычныя эсэ, нарысы: У 2 кнігах. Кн. 1. — Мн.: Полымя, 1996. — 511 с.: іл.; Кн. 2. — Мн.: Полымя, 1998. — с.: іл. — на белорусском языке. 2-е издание: в 3 книгах. Кн. 1. — Мн.: Беларусь, 2008. — 431 с.; Кн. 2. — Мн.: Беларусь, 2008. — 478 с.; Кн. 3. — Мн.: Беларусь, 2008. — 447 с.
  • Святло чароўнага ліхтарыка: Выбраныя старонкі гісторыі беларускай дзіцячай літаратуры: — Дапаможнік для педагогаў дашкольных устаноў. У 2 кнігах. Кн. 1. — Мн.: Народная асвета, 1997. — 176 с.; Кн. 2. — Мн.: Народная асвета, 1998. — 256 с. — ISBN 985-03-0622-Х. — на белорусском языке.
  • У часе прасветленыя твары: Гістарычныя эсэ, нарысы. — Мн.: Полымя, 1999. — с.: іл. — ISBN 985-07-0297-4. — на белорусском языке.
  • Святая Еўфрасіння: Нарыс: Для малодшага школьнага ўзросту/ Мастак В. П. Сташчанюк. — Мн.: Юнацтва, 1999. — 62 с.: іл. — ISBN 985-05-0274-6. — на белорусском языке. 2-е издание — Мн.: Юнацтва, 2001. 3-е издание: Адкуль ёсць, пайшла Полацкая зямля. — Мн.: Беларусь, 2008. — 111 с.: іл.
  • Іван Чыгрынаў: нарыс жыцця і творчасці. — Мн.: Народная асвета, 1999. — 173, (3) с. — ISBN 985-03-0701-3. — на белорусском языке.
  • Златавуст з Турава: Нарыс: Для малодшага школьнага ўзросту/ Мастак А. Ю. Кажаноўскі. — Мн.: Юнацтва, 2000. — 127 с.: іл. — ISBN 978-985-01-0835-7. — на белорусском языке. 2-е издание — Мн.: Беларусь, 2009. — 119 с.
  • Элегіі забытых дарог: Гістарычныя нарысы, эсэ. — Мн.: Полымя, 2001. — 544 с.: іл. — ISBN 985-07-0372-5. — на белорусском языке.
  • Сімяён, сын Полацка: Нарыс: Для малодшага школьнага ўзросту/ Мастак А. Ю. Кажаноўскі. — Мн.: Юнацтва, 2001. — 110 с.: іл. — на белорусском языке.
  • Есть имена, которые не забываются. — Мн.: Белфакс, 2001.
  • Як Гурка ворагаў граміў: нарыс: Для сярэдняга школьнага ўзросту/ Мастак У. М. Аніська — Мн.: Мастацкая літаратура, 2003. — 135 с. — на белорусском языке.
  • Сполахі далёкіх зарніц: гісторыя ў асобах: эсэ, нарысы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2005. — 334 с. — (Гісторыя ў асобах). — ISBN 985-02-0766-3. — на белорусском языке.
  • Свечка на золкім ветры: эсэ. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2006. — 398 с. (8) л. іл. — (Гісторыя ў асобах). — ISBN 985-02-0833-3. — на белорусском языке.
  • Зямля любові нашай: нарысы, эсэ. У 2 т. Т. 1. — Мн.: Парадокс, 2006. — 400 с.: іл. (сумесна з У. Вялічка, В. Шырко); Т. 2. — Мн.: Парадокс, 2007. — 416 с., іл. — на белорусском языке.
  • Птушкі з пакінутых гнёздаў: гісторыя ў асобах: эсэ, нарысы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2007. — 318 с. (8) л. іл. — (Гісторыя ў асобах). — ISBN 987-985-02-0906-1. — на белорусском языке.
  • Хто мы, адкуль мы…: Гіст. эсэ, нарысы. — Мн.: Беларусь, 2007. — 384 с. — ISBN 987-985-01-0699-5. — на белорусском языке.
  • Маладзік над заснежаным шляхам: эсэ, нарысы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2008. — 334 с. — ISBN 978-985-02-1041-8. — на белорусском языке.
  • Горадна, Горадзен, Гродна: Нарысы / аўт. тэксту А. Марціновіч; фотаздымкі А. Ласмінскага.— Мн: Маст. літ., 2008.— 112 с.— (Твае гарады, Беларусь). — Мн.: Беларусь, 2008. — 478 с. — ISBN 978-985-02-0921-4. — на белорусском языке.
  • Исповедь старых замков: документально-художественные очерки. — Минск: Літаратура і Мастацтва, 2009. — 192 с. — ISBN 978-985-6941-01-9.
  • Пяшчота апалага лісця: эсэ, нарысы. — Мн.: Маст. літ., 2010. — 334 с. — Мн.: Беларусь, 2008. — 478 с. — ISBN 978-985-02-1211-5. — на белорусском языке.
  • Рагнеда i Рагнедзічы: гісторыя ў асобах : нарысы. — Мн: Літаратура i Мастацтва, 2010. — 288 с. — ISBN 978-985-6941-67-5. — на белорусском языке.
  • Григорий Булацкий: Перекрестки судьбы. — Мн.: Белфаксиздатгрупп, 2011. — 264 с.
  • Герб, сцяг i гімн Беларускай дзяржавы = Герб, флаг и гимн Белорусской державы : на беларускай і рускай мовах / аўт. тэксту А. А. Марціновіч. — Мiнск : Мастацкая лiтаратура, 2011. — 87 с.: каляр. iл, фота. — ISBN 978-985-02-1185-9.
  • Серенада под сенью столетий: Признание в любви Беловежской пуще. — Мн.: Беларуская навука, 2011. — 292 с. — ISBN 978-985-08-1254-4.
  • Нежность звёздного неба: Историческая повесть. — Мн.: Літаратура і мастацтва, 2011. — 240 с. — ISBN 978-985-6994-49-7.
  • Свяці, зорка, свяці: Дзецям пра Максіма Багдановіча: нарысы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2011. — 150 с. — (Гісторыя ў асобах). — ISBN 978-985-02-1302-0. — на белорусском языке.

Литература

  • Войніч В. А. Марціновіч Аляксандр Андрэевіч// Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10. — Мн.: БелЭН, 2000. — С. 148.
  • Карлюкевіч А. Крыжовыя паўстанкі гісторыі літаратуры/ Чаканне Айчыны: кніга рэцэнзій. — Мн.: Дом прэсы, 1998. — С. 58-61.
  • Карлюкевіч А. Адкрыццё гістарычных асоб/ Карлюкевіч А. Чаканне Айчыны: кніга рэцэнзій. — Мн.: Дом прэсы, 1998. — С.65-69
  • Карлюкевіч А. Марціновіч Алесь Андрэевіч// Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 5. — Мн.: БелЭН, 1999. — С. 81.
  • Марціновіч Алесь// Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік/ Складальнік А. К. Гардзіцкі; Навуковы рэдактар А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — С. 366.
  • Марціновіч Аляксандр Андрэевіч// Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Слуцкага раёна і горада Слуцка. У 2 кн. Кн. 2. — Мн.: БЕЛТА, 2001. — С. 481.
  • Сабалеўскі А. В. Марціновіч Алесь// Тэатральная Беларусь: Энцыклапедыя: У 2 т. Т. 2. — Мн.: БелЭН, 2003. — С. 88.
  • Саламаха У. П. Праўда там, дзе народ/ Саламаха У. П. Званыя и выбраныя: Кніга літаратурнай публіцыстыкі і рэцэнзій (Бібліятэка часопіса «Маладосць»). — Мн.: Дом прэсы, 1999. — С. 77-83.
  • Урупіна Г. М. Марціновіч Алесь// Беларускія пісьменнікі: Бібліяграфічны слоўнік. У 6 т. Т. 4./ Пад рэдакцыяй А. В. Мальдзіса. — Мн.: БелЭН, 1994. — С. 224—231.

Ссылки


Wikimedia Foundation. 2010.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Полезное


Смотреть что такое "Мартинович, Александр Андреевич" в других словарях:


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»